Krótki rodowód naszych wiosek i przysiółków.
Boronów
Jest to na pewno jedna z najstarszych miejscowości w regionie śląskim. Archeolodzy dowiedli, że początki stałego osadnictwa na terenie obecnego Boronowa datują się już od końca młodszej epoki kamiennej, to jest od około 2000 lat przed Chrystusem. Dowiedli również, że już w VIII wieku przed Chrystusem znajdowała się dość pokaźna osada ludzka w miejscu obecnego Zamościa (odkryte zostało rozległe cmentarzysko z tamtego okresu w rejonie obecnych ulic Poprzecznej i Niwskiej). Wiadomo też, że we wczesnym średniowieczu, aż do XIII wieku w widłach Liswarty i Leńcy, to jest w miejscu obecnego kościoła i cmentarza znajdowała się osada obronna, czyli gród. Nie wiadomo kiedy pojawiła się nazwa Boronów. W dawnych, średniowiecznych zapisach ona już się często pojawiała, między innymi w dokumencie z roku 1270. Duży rozwój Boronowa nastąpił od XVIII wieku w związku z rozwojem hutnictwa i przemysłu wydobywczego na tym terenie. Od końca XVIII Wieku Boronów był największą wsią w powiecie lublinieckim, po Lublińcu i Dobrodzieniu.
Dębowa Góra
Była to kolonia pruska, założona w roku 1774, w której osiedlonych zostało 21 drwali i rzemieślników z rodzinami. Zachowana tam do dziś kapliczka św. Jana Nepomucena została wzniesiona przed założeniem wsi w roku1760. Wieś ta była odrębną gminą aż do 1922 roku.
Grojec
Nazwa wsi wskazuje, że ma ona rodowód średniowieczny (gród, grodzisko, grodziec, grojec). Najdawniejsza historia tej przyleśnej osady była prawdopodobnie związana z warownią znajdującą się na pobliskiej Górze Grojec. Należy przypuszczać, że była ona tak zwaną wsią służebną tej warowni, która spełniała rolę przygranicznej strażnicy dzielnicy śląskiej.
Hucisko
Wieś ta miała dawne tradycje hutnicze sięgające przełomu XVI i XVII wieku. Jedna huta szkła znajdowała się w miejscu obecnej wsi, a druga –w lesie, na skraju obecnego przysiółku Sitki. Na początku XVIII wieku wieś ta miała nazwę Alte Glashutten ( Stare Huty Szkła). A od początku XIX wieku – Alhutten. W roku 1922 miejscowość ta została urzędowo nazwana Huciskiem bo wcześniej, już od XVIII wieku była ona tak przez okoliczną ludność nazywana.
Niwy
Wieś ta została założona w czasie kolonizacji pruskiej( ok. 1775 roku), sprowadzono do niej 10 osadników-drwali, kolonii nadano nazwę Niven, ale w potocznym użyciu była również nazwa Niwy.
Zumpy
Od schyłku średniowiecza na zumpiańskim wzniesieniu znajdowała się mała wioska Łysa Góra (niem. Lissagora). W latach siedemdziesiątych XVIII Wieku Prusacy założyli obok tej wioski kolonię górniczą Sumpen, z dziesięcioma osadnikami. Te obie nazwy przetrwały aż do czasów bismarckowskich. Około 1875 roku została urzędowo wprowadzona jedna nazwa Sumpen, wspólna dla wioski i kolonii. Nazwę tę spolszczono na Zumpy. W potocznym użyciu stosowana jest też nazwa Zompy.
Cielec
Ta jednozagrodowa osada leśna powstała w XVII wieku, prawdopodobnie za czasów hr. Aleksandra Ernesta Dzierżanowskiego. Po wykarczowaniu lasu został tam utworzony mały folwark z hodowlą bydła. Od początku XIX wieku była tam leśniczówka, a w jej pobliżu stał od połowy tamtego wieku piękny pałacyk myśliwski, zbudowany przez księcia Adolfa von Hohenlohe. Pałacyk ten został w roku 1945 zdewastowany przez szabrowników i w następnych latach rozebrany.
Doły
Od początku XVI wieku kopano tam rudę darniową dla boronowskiej kuźnicy. Nazwa przysiółka pochodzi od dołów powstałych po wyeksploatowaniu rudy żelaznej. W jednym z tych zagłębień powstał w połowie XVI wieku staw. Przysiółek ten był różnie nazywany. Początkowo Doły i Dolnik, a po wybudowaniu kuźnicy w połowie XVI wieku- Dolner Hammer ( Dolna Kużnica). Po utworzeniu tam małego folwarku w XVIII wieku wprowadzona została nazwa Niederhof (Dolny Folwark). Od 1922 roku powróciła nazwa Doły.
Sitki
Nazwa pochodzi od nazwiska Sitek. Od początku XVIII wieku w użyciu były dwie nazwy: Schittek ( Sitki) i Hutschiska. Ta ostatnia nazwa widniała jeszcze na mapie z roku 1827. W parafialnych księgach metrykalnych z połowy XIX wieku przysiółek ten nazywany był też Szklarnią. W roku 1922 przywrócona została nazwa Sitki.
Szklana Huta
Około roku 1730 hrabia Franciszek Karol Kotuliński wybudował w lesie hutę szkła. Od początku przysiółek ten nazywano Szklaną Hutą ( Glashutte). Huta została zlikwidowana na początku XIX wieku. Od tego czasu aż do końca XX wieku była tam gajówka. W ostatnim dziesięcioleciu zabudowania gajówki zostały zdewastowane i rozebrane przez nieznanych sprawców. Obecnie ślad po tym przysiółku zanika.
Dawniej koło Botronowa był jeszcze jeden przysiółek. Około 1740 roku powstała nad Leńcą jednozagrodowa osada przyleśna- Kotara, z młynem wodnym. Jej założycielem był młynarz Mikołaj Kotara.
Od połowy XIX Wieku aż do 1922 roku gospodarstwo to było własnością niemieckich kolonistów Ortenburgerów. Za ich czasów przysiółek zmienił nazwę na Ortenburger Muhle. Potem aż do roku 1945 właścicielem tego majątku byli Przykutowie. Nazwa Przykutowe zachowała się do naszych czasów.
Artykuł pana Damiana Gołąbka z 5/2017 numeru Biuletynu Gminy Boronów.
|
Portal
Aktualności
